امروزه با رشد روزافزون فناوریهای مالی، مقایسه بین سیستمهای بانکی سنتی و رمزارزها به موضوعی مهم تبدیل شده است. رمزارزها با تکیه بر فناوری بلاکچین و رمزنگاری پیشرفته، وعده امنیت و سرعت بیشتر را دادهاند، در حالی که بانکها همچنان به زیرساختهای متمرکز و قدیمی متکی هستند. در این مقاله به بررسی تفاوتهای امنیتی و سرعت پردازش تراکنشها در این دو حوزه میپردازیم.
امنیت در تراکنشهای بانکی سنتی
بانکها برای تأمین امنیت تراکنشها از مکانیزمهای متمرکز مانند سیستمهای ضدتقلب، احراز هویت چندمرحلهای و قوانین سختگیرانه استفاده میکنند. با این حال، تمرکز دادهها در یک سرور مرکزی ریسک حملات سایبری و نشت اطلاعات را بالا میبرد. همچنین در بسیاری از کشورها، اختیارات دولتها و نهادهای مالی میتواند باعث مسدود شدن حسابها یا محدودیت در دسترسی به سرمایه شود که از منظر کاربران نوعی آسیبپذیری غیرمستقیم به حساب میآید.
امنیت در تراکنشهای رمزارزی
رمزارزها با استفاده از الگوریتمهای رمزنگاری قوی و شبکههای غیرمتمرکز، امنیتی مبتنی بر اعتماد توزیعشده فراهم میکنند. هر تراکنش در بلاکچین ثبت شده و تغییر یا حذف آن عملاً غیرممکن است. این ویژگی از یک سو ریسک تقلب و دستکاری را کاهش میدهد و از سوی دیگر به کاربران استقلال بیشتری میبخشد. البته، نگهداری کلیدهای خصوصی مسئولیت مهمی است که در صورت سهلانگاری میتواند امنیت دارایی را به خطر بیندازد.
سرعت تراکنش در سیستمهای بانکی
پرداختها در سیستمهای بانکی معمولاً به واسطه چندین نهاد مالی و تسویه بینالمللی انجام میشود که زمانبر است. انتقال وجه داخلی ممکن است چند ساعت تا یک روز طول بکشد، در حالی که تراکنشهای بینالمللی گاهی تا سه روز کاری زمان میبرند. وابستگی به ساعات کاری بانکها و تعطیلات رسمی نیز یکی از عوامل کندی این روند است.
سرعت تراکنش در رمزارزها
در دنیای رمزارزها، تراکنشها بسته به نوع شبکه میتوانند در چند ثانیه تا چند دقیقه تأیید شوند. برای مثال، شبکههایی مانند سولانا و بایننس اسمارت چین سرعت بالایی دارند و تراکنشها را در کسری از ثانیه نهایی میکنند. با این حال، شبکههایی مانند بیتکوین در زمانهای شلوغی ممکن است چندین دقیقه یا حتی ساعت برای تأیید نیاز داشته باشند. هزینه تراکنش نیز متغیر است و در برخی بلاکچینها هنگام ازدحام شبکه افزایش مییابد.
جمعبندی و آینده
در یک مقایسه کلی میتوان گفت بانکهای سنتی همچنان برای کاربرانی که به امنیت نهادی و پشتیبانی قانونی اهمیت میدهند گزینهای مطمئن محسوب میشوند. در مقابل، رمزارزها آزادی، شفافیت و سرعت بیشتری به همراه دارند اما نیازمند سواد دیجیتال و مدیریت دقیق دارایی توسط کاربران هستند. به نظر میرسد آینده مالی جهان ترکیبی از این دو سیستم باشد؛ جایی که بانکها نیز فناوری بلاکچین را در زیرساختهای خود بهکار میگیرند و رمزارزها با قوانین مشخصتری در نظام مالی جهانی پذیرفته میشوند.